Vreemde ogen kijken anders

Vraag buitenlandse studenten te kijken naar Utrecht en je wordt geconfronteerd met wat blijkbaar typisch is aan ons. In de bundel ‘Foreign eyes’ staan 27 verhalen van buitenlandse studenten. Leuke ervaringen, maar ook persoonlijke onthullingen.Utrecht. Utrecht. Zie dat als niet-Nederlander maar eens foutloos uit te spreken. Nog erger is de rasechte Utrechter die zijn ‘stadsie’ Utèreg noemt. De harde g is voor elke buitenlander een onoverkomelijke verbale horde. Een vreemde taal is één van de aanpassingsproblemen die een nieuwe woonplaats met zich meebrengt. Gelukkig staan daar ook een hoop leuke nieuwe ervaringen tegenover, zoals we kunnen lezen in ‘ Foreign Eyes. International Students Reflect on Utrecht.’ Een verhalenbundel geschreven door 27 internationale studenten, geredigeerd door Emmeline Besamusca; een Nederlandse die Landeskunde van de Lage Landen aan de Universiteit Utrecht en de Universität Wien doceert.Zoveel verschillende nationaliteiten; zoveel verschillende verhalen. Zowel qua stijl als inhoud. Zoals sfeervolle en intieme mijmeringen in ‘UnderstandingHappiness’ over sociaal wenselijke antwoorden versus de innerlijke waarheid:“The old lady to my left still remained silent. Next to her in Wilhelmina Park, I realized how unsuccesful I had been pretending to be Dutch and how little it had mattered. Happiness never derives from attempting the impossible, but from living and loving only.”Haaks daarop staat het haastige, geforceerde stuk ‘Perception Is Reality’, waarin bijna alles dat typisch Nederlands is klakkeloos opgesomd wordt. Een haastige, chaotische schrijfstijl is niet per definitie verkeerd, mits het past bij de inhoud van het verhaal. Zoals in ‘Nervous, Alone and So Excited…’ waarin de schrijfstijl de impact van het stuk versterkt. Qua inhoud blijkt hét Nederlandse vervoermiddel, de fiets, een gewild onderwerp. Zoals alleen al blijkt uit de titels van het hysterische ‘Bicycle Diaries: Racing in the Land of the Giants’ en het persoonlijke ‘Cycling through Snow’. Elke internationale student blijkt een haat-liefde verhouding met onze stalen ros te hebben. Het mooist weergegeven in ‘Scraping Clouds from a Wolkenkrabber: Portrait of Life as a City Girl in Utrecht’:                  “Then I was annoyed by the need to bike to my classes, to do groceries, to go to the library, to…, to do just anything – what a non-weather-proof way to travel in a place where drizzles and showers are frequent…” gevolgd door                                                                                                                          “I often crane my head back as I make my way cycling beneath the tall trees that hover above me, blisfully filtering the sweets unlight, shadows dancing on my skin.” Niet alleen de transformaties, zoals in voorgaande passages, maar ook de intieme dagboekfragmenten maken nieuwsgierig naar de personen achter de verhalen. Die zich nog meer profileren door steevast te beginnen met een zelfgekozen citaat uit hun moedertaal. Het is dan ook prettig achter in de bundel meer achtergrondinformatie over deze, tot nu toe, onbekende auteurs te vinden. Wat hen allen bindt, naast de worsteling met de fiets, is dat ze overwegend positief over Utrecht schrijven en dat voelt toch wat raar. Het lijkt onrealistisch dat elke internationale student zich thuis heeft gevoeld in Utrecht. Daarnaast verliest de bundel aan objectiviteit en neigt het bijna naar reclame.Niettemin biedt ‘Foreign Eyes’ variëteit; sfeervolle en erg persoonlijke verhalen versus wat kille en beschrijvende stukken. Een vlot geschreven geheel versus een rommelige verzameling van zinnen.  Over smaak valt niet te twisten; van broodje kaas, stamppot, drop tot speculaas. Vreemde ogen bieden ons een nieuwe blik op Utrecht, evenals een kijkje in andere keukens. Dat maakt de bundel niet alleen voor internationale studenten, maar ook voor Utrechters interessant. Emmeline Besamusca , Foreign Eyes, International Students Reflect on Utrecht. Amsterdam University Press  €12,50