Felle kritiek Utrechtse emeritus hoogleraar op 'partijdige' KNAW
Emeritus hoogleraar Wim Turkenburg: belangrijke wetenschappelijke waarden zijn in het geding
Utrechtse wetenschappers zijn met opzet genegeerd bij de totstandkoming van het omstreden KNAW-rapport over biobrandstof. Dat zegt de Utrechtse emeritus hoogleraar Wim Turkenburg.
Volgens Turkenburg heeft de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen het visiedocument laten schrijven door drie wetenschappers van wie bekend is dat ze vooral de negatieve aspecten van het gebruik van biomassa als energiebron benadrukken. Utrechtse onderzoekers van het Copernicus Instituut die juist wijzen op de kansen voor bio-energie, zijn volgens Turkenburg bewust buitenspel gezet.
Deze maand ontstond grote ophef over het kritische KNAW-standpunt. Op DUB vertelden Utrechtse onderzoekers vorige week dat ze rapporten in voorbereiding hebben die aantonen dat mogelijke schadelijke neveneffecten van het verbouwen van bio-energiegewassen voorkomen kunnen worden.
In een brief (pdf) aan de KNAW hekelt Turkenburg, emeritus hoogleraar Natuurwetenschap & Samenleving aan de UU, de handelswijze van de KNAW. Het genootschap zou het schrijven van het rapport “in handen hebben gegeven aan één van de twee tegenpolen in het maatschappelijke debat”.
Volgens de emeritus hoogleraar zijn de mails die hij stuurde naar aanleiding van een conceptversie van het rapport eenvoudigweg terzijde geschoven. Turkenburg schreef onder meer het “schokkend” te vinden dat zo’n tendentieus en activistisch stuk wordt geproduceerd - hij werd echter niet uitgenodigd die bezwaren toe te lichten.
Aan de hand van uitspraken in de media van de opstellers van het rapport, de Wageningse hoogleraren Rudy Rabbinge, Martijn Katan en Louise Vet, stelt Turkenburg dat de Utrechtse onderzoekers - met als belangrijkste representant de onlangs naar Groningen vertrokken hoogleraar André Faaij - met opzet zijn buitengesloten.
Katan zei over de kritiek op zijn rapport bijvoorbeeld: “De experts, tussen aanhalingstekens, komen allemaal uit hetzelfde clubje in Nederland, dat is de club uit Utrecht.”
Volgens Turkenburg wordt de kritiek van “het Utrechts clubje” op het KNAW-rapport gedeeld door tal van andere deskundigen in binnen- en buitenland. Hij concludeert in zijn brief: "Inhoud, totstandkoming en wijze van verdediging van het visiedocument lijken strijdig te zijn met waarden waar de KNAW voor staat zoals juistheid, zorgvuldigheid, betrouwbaarheid, onpartijdigheid en onafhankelijkheid."
De KNAW kon deze week niet reageren op de aantijgingen. Eerder suggereerde KNAW-voorman Hans Clevers tegenover het Hoger Onderwijs Persbureau dat Faaij zich laat leiden door banden met het bedrijfsleven. “De drie mensen die voor de KNAW het visiedocument hebben geschreven, staan er een beetje buiten en kunnen zich neutraler opstellen. Dat hun stuk wetenschappelijk nergens op slaat, kunnen we eenvoudig bestrijden.”
De KNAW wil dit voorjaar een bijeenkomst houden naar aanleiding van het gepubliceerde rapport.