Studie Ontwijkend Gedrag in Melbourne
Eind juni vorig jaar begon mijn 26 uur lange reis naar Melbourne, waar ik voor een half jaar deel zou nemen aan een centraal uitwisselingsprogramma van de universiteit. Maanden eerder was ik al begonnen met de voorbereidingen: motivatiebrieven schrijven, cursussen uitzoeken, toestemming krijgen van de examencommissie. Maatregelen om er zeker van te zijn dat ik mijn studietijd in Melbourne nuttig en efficiënt zou besteden. Maar toen ik een paar dagen in Melbourne was gestationeerd en kennis had gemaakt met verschillende Engelsen, Spanjaarden en Duitsers, wist ik al een ding zeker. Wij zijn hier niet gekomen om te studeren. En dat was maar goed ook!
Ruim drie jaar geleden verbaasde ik me al over de demotivatie onder studenten op de universiteit in Utrecht. Studenten leken vooral te studeren uit angst om het diploma niet te halen i.p.v. intrinsiek geboeid te zijn door het wetenschappelijk onderwijs. In twee onderwijsdocumentaires, die ik samen met een studiegenoot heb gemaakt, stellen we dat deze demotivatie het resultaat is van het eenzijdige rationalistische onderwijs op de universiteit.
Door te blijven hangen in cognitie en geen aandacht te besteden aan de relatie met de maatschappij, ontstaat er een kleurloze sfeer. Veel studenten besteden hun tijd dan ook vooral buiten de universiteit, op zoek naar betekenis en het ervaren van de dagelijkse praktijk.
In Melbourne kwam ik dezelfde demotivatie tegen als in Nederland drie jaar terug. Niet alleen lokale studenten beschouwden de universiteit als een bijzaak, ook uitwisselingsstudenten waren druk bezig hun studie te ontwijken. En wie geeft ze ongelijk? De liftreisjes in de Australische ‘outback’, het werken in een restaurant met Australiërs en het gewoon samenleven met verschillende internationaliteiten leken vaak interessanter en leerzamer dan de hoorcolleges op de universiteit.
De genoemde onderwijsproblematiek lijkt dus op meerdere plaatsen te spelen. Onderwijsexpert Ken Robinson stelt dan ook dat het hele Westerse onderwijssysteem te eenzijdig onderwijs aanbiedt. Vaardigheden als creativiteit, samenwerking en het toepassen van kennis worden steeds minder bekrachtigd. Daarvoor in de plaats richten universiteiten zich steeds meer op contextloze cognities die niet de kleur geven als er meer interactie met de maatschappij wordt gezocht.
Terug uit Melbourne, ben ik ontzettend blij dat ik er een half jaar ben gaan studeren. Ik heb er ontzettend veel geleerd. Daarvoor was echter vooral het leven naast mijn studie verantwoordelijk. Het samenleven met internationale studenten en de beleefde avonturen aan de andere kant van de wereld, hebben mijn reis tot een onvergetelijke tijd gemaakt. Ik raad dan ook alle studenten aan om in het buitenland te gaan studeren. De universiteit moet echter begrijpen dat het succes van zulke studiereizen andere redenen hebben dan ze graag te horen krijgen. Door deze redenen te accepteren en het belang van het contact met de geleefde praktijk te onderkennen, zou het onderwijs in Utrecht en in de rest van de wereld zich kunnen laten inspireren hoe beter en betekenisvoller onderwijs gegeven kan worden.