Afwijzen cao-akkoord is fout signaal

Universiteitenvereniging VSNU had harder zijn best moeten doen om de regering er van te overtuigen dat er meer geld naar het hoger onderwijs moet. Dat was veel chiquer geweest dan pressie uitoefenen op ‘Den Haag’ over de ruggen van de werknemers, zeggen Marieke van den Berg van de AbvaKabo FNV en Joop Schippers, hoogleraar Arbeidseconomie.

In een persverklaring van universiteitenvereniging VSNU die gisteren naar alle medewerkers van de Universiteit Utrecht is verzonden, staat dat de universiteiten echt geen geld hebben om de werknemers een eenmalige bonus in november te geven en een half procent salarisverhoging in 2011. ‘Intussen is gebleken dat de budgetten van de universiteiten verder onder druk komen te staan door de rijksbegroting 2011 en het regeerakkoord. Dat zal arbeidsplaatsen kosten.’

Andere koers

Marieke van den Berg onderhandelaar van AbvaKabo FNV is zwaar teleurgesteld in de VSNU. “Ik had het ook niet verwacht. Wij waren akkoord gegaan met een al heel sober voorstel. Daar hebben we als vakbond ten opzichte van onze leden onze nek voor uitgestoken. Het was een voorstel waarin rekening werd gehouden met de financiële situatie van de universiteiten. Een half procent in 2011 is natuurlijk niet veel. We dachten ook echt dat dat er in zat. Waarom zou de VSNU ons na de acties van september anders hebben gevraagd opnieuw met ze te gaan onderhandelen? Ik denk dat de VSNU hiermee een signaal naar de politiek geeft over de rug van werknemers.”

Joop Schippers, hoogleraar Arbeidseconomie van de Universiteit Utrecht is het helemaal met Van den Berg eens. Een fout signaal vindt hij. “Als universiteit zeg je dat het niet belangrijk is om je werknemers wat extra waardering te geven.”

Volgens Van den Berg en Schippers had de VSNU ook een andere koers kunnen varen. Van den Berg: “Om in de top 5 van kenniseconomieën terecht te komen, moet je medewerkers binden en boeien en ik denk dat de VSNU de regering daar op een andere en betere manier van had kunnen overtuigen.” Schippers: “De kans op een braindrain is inderdaad groot. Studenten zullen toch minder snel voor een carrière aan een universiteit kiezen als ze zien dat ze in het bedrijfsleven meer kunnen verdienen en daar meer extraatjes krijgen.” 

Negatieve spiraal

Heel slecht heeft een universitair medewerker het nou ook weer niet, geeft Schippers toe. “Zeker onderzoekers verdienen niet slecht, maar het gaat om het signaal dat je als werkgever afgeeft. In de laatste twintig jaar heb je per docent-onderzoeker meer studenten te verwerken gekregen. En moet je meer onderzoek doen in dezelfde tijd. De werkdruk is dus gestegen en nu zeggen universiteiten dat de werknemers ook deze financiële tegenslag voor hun rekening moeten nemen. Daardoor loopt de motivatie terug en kom je in een negatieve spiraal terecht die uitmondt in slechtere resultaten als het gaat om bijvoorbeeld studierendementen en onderzoek. Uiteindelijk wordt daarmee de positie van de universiteit aangetast.”

Staken helpt niet

Veel kunnen medewerkers van universiteiten in de ogen van Schippers niet doen. “Staken helpt niet. Wie ligt daar nou wakker van? Als we nou met zijn allen het centraal station gaan bezetten en het treinverkeer gaan ontregelen, dan heb je misschien wat. Maar daar zijn universitaire medewerkers het type niet naar. Op maatschappelijke bijval hoeven we ook niet te rekenen. Universiteiten worden helaas nog maar al te vaak als uitvreters gezien. Dat de wetenschap de kurk is waar Nederland op drijft, hebben de meeste mensen niet in de gaten.”

Van den Berg zegt dat de bonden zich nu moeten gaan beraden hoe ze verder moeten. “Meer cao-onderhandelingen in de publieke sector lopen moeizaam. Misschien is het goed om gezamenlijk op te trekken. Dat houdt voor de VSNU wel een gevaar in. Ze weten welk aanbod ze hebben afgewezen, ze weten niet wat voor eisen er voor in de plaats terug kunnen komen.”

Volgens Schippers is het niet eens zo’n slecht idee om “mee te liften op de bagagedrager van de vuilnismannen. Als het afval niet wordt opgehaald, is er een probleem. Daar ziet heel Nederland het belang van in.”

Bedrijfsleven

Volgens Schippers zou het goed zijn als de bonden samen met de VSNU hun standpunt in Den Haag gaan verdedigen. Dat zou effectiever zijn dan elkaar bevechten. Als mogelijk alternatief om de inkomsten van universiteiten te vergroten, ziet hij ook mogelijkheden om het bedrijfsleven om een grotere bijdrage te vragen. “Bedrijven zitten nu voor een dubbeltje op de eerste rang. Nu het wo in zwaar weer komt, zouden zij tegenover de lage belastingdruk die zij hebben gekregen, wel wat vaker als mecenas mogen optreden. In Amerika zie je dat bedrijven meer gaan investeren in onderwijs en onderzoek, daar zou het Nederlandse bedrijfsleven een voorbeeld aan kunnen nemen.”

GK

Tags: cao | abvakabo-fnv

Advertentie