Europa gaat taken NWO niet overnemen

Het kabinet wil de verdeling van het onderzoeksgeld niet volledig overlaten aan Europa, zo staat in een brief aan de Tweede Kamer. Hierdoor wordt onderzoeksfinancier NWO voorlopig nog niet in haar voortbestaan bedreigd.

Het talentenprogramma van NWO om alle wetenschappers een onderzoeksvoorstel in te laten dienen en  het geld te geven aan de allerbeste heeft veel succes. Zo succesvol dat die in Europa navolging kreeg: vijf jaar geleden opende de Europese onderzoeksraad ERC zijn deuren.
De afgelopen jaren klonken steeds vaker geluiden om het onderzoeksgeld niet meer op nationaal, maar op Europees niveau te verdelen. In dat geval zou de Europese organisatie de taken van NWO over  kunnen nemen.  Het gaat er immers om de allerbeste wetenschappers hun onderzoek te laten uitvoeren. Waar ze wonen en aan welke universiteit ze werken, is dan van ondergeschikt belang.
Maar dat is toekomstmuziek. “Van een verschuiving van deze activiteiten naar Europees niveau kan wat het kabinet betreft pas sprake zijn als alle lidstaten gezamenlijk in dit systeem meedoen, inclusief een vergelijkbare financiële bijdrage”, aldus minister Verhagen in antwoord op schriftelijke vragen van de Tweede Kamer.
Vooral lidstaten die wetenschappelijk weinig presteren, zullen zich hiertegen verzetten. Zij zien immers weinig terug van hun bijdrage. Nederland wil aan zulke sentimenten niet tegemoetkomen en blijft volhouden dat wetenschappelijke kwaliteit het enige criterium mag zijn.
Toch wil Verhagen best “meedenken” over manieren om zulke landen bij de onderzoeksraad te betrekken, schrijft hij. Misschien moet er meer ruimte komen voor kleinschalige projecten. Of wellicht zijn “meer gebalanceerde evaluatiecomités” denkbaar, die de kwaliteit van onderzoeksvoorstellen uit zwakkere wetenschapslanden sneller herkennen.