Zes Utrechtse Vici-subsidies

Nog nooit probeerden zoveel wetenschappers een Vici-subsidie van onderzoeksfinancier NWO te bemachtigen. Slechts 31 kregen uiteindelijk het geld om de komende vijf jaar een eigen onderzoeksgroep op te bouwen.

Een Vici-subsidie bedraagt anderhalf miljoen euro. Maar liefst 236 wetenschappers deden er een gooi naar, waarvan er 94 werden uitgenodigd om hun onderzoeksvoorstel verder uit te werken.

Slechts dertien procent van de aanvragers viel uiteindelijk in de prijzen. Vorig jaar was dat nog vijftien procent en in 2003 zelfs twintig procent. Er zijn veel meer goede onderzoeksvoorstellen dan beurzen, stelt NWO.

Onderzoeksfinancier NWO kent de Vici-beurzen toe aan vooraanstaande wetenschappers die grensverleggend onderzoek willen doen. Onder de laureaten zijn zeven vrouwen.

Utrecht wist zes beurzen in de wacht te slepen. Twee daarvan zijn bij het Hubrecht instituut terecht gekomen, twee bij het Utrechts Medisch Centrum en twee bij de bèta-faculteit.

René Ketting (Hubrecht Instituut) doet onderzoek naar de extra dimensie in de erfelijkheid.
Ieder embryo krijgt DNA van de vader en van de moeder. Daarnaast krijgt het nieuwe individu ook informatie mee over hoe dit DNA precies gebruikt dient te worden. De biochemici onderzoeken de mechanismen achter deze fascinerende extra dimensie van erfelijkheid.

Alexander van Oudenaarden (Hubrecht Instituut) richt zich op het ontwikkelen van nieuwe technologie die eiwitten analyseert. Het maken van een eiwit bestaat uit twee belangrijke stappen: transcriptie waarbij de DNA-code gekopieerd wordt naar het mRNA en translatie waarbij de code in het mRNA-molecuul wordt gebruikt om een eiwit te maken. Dit onderzoek wil het transcriptie- en translatieproces kwantificeren in intacte cellen met de resolutie van één enkel molecuul.

Susanne Lens ( UMCU - Medische Oncologie) kijkt naar het erfelijk materiaal in kankercellen.  De verdeling van pakketjes met erfelijk materiaal (de chromosomen) gaat in delende kankercellen vaak niet goed. Het onderzoek tracht de werking van een moleculaire machine te ontrafelen die er in gezonde cellen voor zorgt dat die pakketjes wel eerlijk verdeeld worden.  
 

Leonard van den Berg ( UMC Utrecht, Neurologie) vergelijkt Het DNA, de leefomgeving en de levensstijl van mensen met ALS wordt vergeleken met die van gezonde mensen om zo de oorzaak van ALS te achterhalen. Amyotrofische laterale sclerose (ALS) is een dodelijke ziekte van zenuwen die de spieren aansturen.

René van Roij (Instituut voor Theoretische Fysica) onderzoekt nanodeeltjes in vloeistoffen en vloeistoffen in nanostructuren. Nanodeeltjes met afmetingen tussen een duizendste en miljoenste millimeter kunnen zich, wanneer ze in een vloeistof zoals zout water zitten, spontaan ordenen in een regelmatige structuur, bijvoorbeeld in een driedimensionale kristallijne stapeling. De onderzoekers zullen het complexe samenspel tussen nanodeeltjes en vloeistof bestuderen om zodoende de gevormde kristallen te kunnen voorspellen of te verklaren. Tevens zullen vloeistoffen in poreuze materialen worden bekeken, met directe relevantie voor het opwekken van energie uit zoet en zout water.

Raimond Snellings  (Departement van Natuur- en Sterrenkunde) doet onderzoek naar de Big Bang.  Ongeveer tien microseconden na de Big Bang en bij een temperatuur van een biljoen graden onderging het heelal een faseovergang. Op dat moment condenseerde de vloeistof van quarks en gluonen in de ons nu omringende materie (de protonen en neutronen). Dit onderzoek gebeurt op het CERN, waar nu honderden mini Big Bangs per seconde gecreëerd worden, die deze vorm van oermaterie en de bijbehorende faseovergang bestuderen.

De Vici-subsidies zijn de punt van de piramide in de ‘vernieuwingsimpuls’. Recent gepromoveerde onderzoekers kunnen een Veni-beurs aanvragen, voor ervaren postdocs bestaat de Vidi-beurs.

De beurzen ontlenen hun naam aan het bericht dat Julius Caesar na een gewonnen veldslag aan de senaat van Rome stuurde: Veni, vidi, vici (ik kwam, ik zag, ik overwon).

 

Advertentie