Het antwoord dat we niet willen horen

De nieuwe campuscolumnist is ook maar een student: ook hij hoopt op wondermiddeltjes waardoor hij zijn tentamens makkelijk haalt. Een reality check.

Rond de tijd van dit schrijven begint de tentamenstress weer op te spelen. Na weken de studie op een laag pitje te hebben gezet, moet er nu te veel in te weinig tijd gedaan worden. Columns met leertips circuleren her en der: vijf tips om je tentamens te halen luiden de titels.

Studenten die tot dan te weinig hebben gestudeerd, hopen wonder boven wonder hun tentamen te halen door die ene gouden studeertip. Als ik er dan vervolgens hoopvol op klik, word ik even hard teleurgesteld als sommige vrouwen wanneer de man na een paar minuten klaar is: ik had meer verwacht. Natuurlijk zijn enkele tips nuttig, maar door bijvoorbeeld uitgerust te zijn, zal ik niet opeens het tentamen wél halen.

Er is eigenlijk maar één manier om het tentamen te halen. Als je dit toepast, zal je je nooit meer zorgen hoeven te maken over je tentamen. Je haalt hem dan gegarandeerd. Hier is ie dan: begin op tijd en studeer genoeg.

Na die opbouw is dat natuurlijk een tegenvallend antwoord. Jullie hadden iets anders verwacht: een nog onontdekt geheim waarmee je sneller en efficiënter leert. Een trucje waardoor je in een paar dagen tijd alle stof opneemt. En stiekem hoop je dat te vinden als je weer gelokt wordt door zo’n clickbaittitel. Net zoals mensen hopen dat ze door die ene dieettip te volgen eindelijk wel afvallen. En ongetwijfeld zullen sommige dingen werken, maar ook hier weer is de truc simpel: eet meer en sport minder. Uhm, andersom dan.

Wat deze en andere dingen gemeen hebben, is dat ze zich bezighouden met de vorm, niet met de inhoud. Ze focussen op hoe, niet op wat. Maar de vorm doet er alleen toe als de inhoud er al is. Zonder inhoud is de vorm niets. Je kan koolhydraten vermijden en alsnog aankomen als je te veel eet. Je kan een mooie studieplanning maken en alsnog zakken door een gebrek aan leren. Maar als de inhoud picobello is maakt de vorm niet eens uit. Je kan heel ontactisch studeren, maar als je genoeg doet, haal je het. Als je meer calorieën spendeert dan binnenkrijgt val je af, ongeacht of je als een holbewoner eet of niet. En dit geldt voor andere dingen.

Op de inhoud concentreren is dus waar het om gaat. Maar als we naar de inhoud kijken, zien we een zee van moeite voor ons en raken we gedemotiveerd. We willen dus geloven in het sprookje dat er een kortere weg bestaat. En zo verdienen Big Diet, Big Tentamentips en anderen, miljoenen door dit sprookje te verkopen. Maar er is geen afsnijroute. En ook al is dit niet het antwoord dat we willen horen, het is wel het antwoord dat we nodig hebben. Want hoe eerder je het feit omarmt dat er geen weggetje binnendoor bestaat, hoe eerder je betekenisvolle verandering teweeg kan brengen.

Arthur Zwartsenbergs nieuwe boek ‘De 3 snelste manieren om betekenisvol te veranderen’ komt binnenkort uit