Keiharde kritiek moet kunnen, als het maar onderbouwd is

De nieuwe campuscolumnist Niels Peuchen is niet bang voor scherpe kritiek, dat schijnt te kunnen in de wetenschap. Zolang het maar wel goed onderbouwd is.

“Hij verlangt naar een sprookje met een happy end, lijdt aan extreme tunnelvisie en is volledig losgetrokken van zijn eigen verleden.”

In het kort kwam de kritiek daarop neer. 'Hij' was in dit geval een Amerikaans historicus; diegene die het commentaar uitte een Britse collega-wetenschapper genaamd Tony Judt. Judt recenseerde het nieuwste boek van de historicus, maar kon het niet laten ook de auteur zelf aan te pakken. 

Het was vooral Judts toon waarvan ik versteld stond. Ik had nog nooit zulke venijnige zinsneden gelezen in een wetenschappelijke tekst. Natuurlijk hoef je het niet eens te zijn met de theorieën van een ander, maar ik dacht dat meningsverschillen in de wetenschap werden uitgepraat met een kopje thee en een plakje cake. Vergeef me mijn naïviteit: ik studeer hier pas een halfjaar. 

Judt was zó meedogenloos naar de historicus toe dat ik me afvroeg wat erachter zat. Het was alsof de historicus de lakens had gedeeld met Judts vrouw. En dat niet alleen: vervolgens had hij in Judts bed gepist om zijn territorium af te bakenen. Als dat werkelijk het geval was, verbaast het me niets dat de Brit zijn collega zo de grond in boorde. 

Het opmerkelijkste was dat Judt zijn kritiek zowaar goed onderbouwde. Ja, hij speelde op de man, maar hij deed dat met zulke valide argumenten dat ik overtuigd raakte. Ik geloofde met heel mijn hart dat de tunnelvisie van de historicus zijn beeld vertroebelde. Ik kreeg haast bewondering voor de stijl en argumentatie van Judt.

En toen werd ik campuscolumnist, een vrijbrief om hier een jaar lang de belachelijkste dingen te roepen. Laat me daarmee niet onbestraft wegkomen. Demonstreer niet en hang geen dode varkens op, maar reageer zoals Judt dat zou doen.

Maak desnoods een vergelijking met Hitler, zolang je die maar gedegen onderbouwt. Zo houd je mij scherp en maak je van jezelf een kritisch denker. Ja, fouten maken wordt pijnlijk. Maar kom op, we zijn allemaal volwassen. Af en toe is het best nuttig om met beide benen op de grond te worden gezet.

Advertentie