Arbeidsplicht bijstandsmoeder werkt niet

De Tweede Kamer grijpt te hoog als zij allealleenstaande bijstandsouders wil verplichten betaald werk tezoeken. Dat zegt onderzoeker Frits van Wel. "Mijn inschatting isdat tussen de zestig en tachtig procent van alle bijstandsoudersvrijstellling van deze verplichting krijgt." Hij baseert zijnuitspraak op onderzoek naar de uitwerking van de huidigearbeidsplicht voor bijstandsmoeders met kinderen ouder dan vijfjaar. "Van hen krijgt zestig procent vrijstelling."

Nieuws
Uitgave: Uitgave 6
Jaargang: Jaargang 32
on 05/10/2000

Van Wel heeft samen met Trudi Knijn van de faculteit SocialeWetenschappen onderzocht hoe alleenstaande ouders omgaan met zorgenen werken sinds in 1996 de Nieuwe Algemene Bijstandswet van krachtwerd. Deze wet bepaalt dat alleenstaande bijstandsouders (ongeveer240.000 in Nederland van wie drie procent man is) werk moetenzoeken zodra hun jongste kind vijf jaar is. Tweede Kamerledenpraten nu over een uitbreiding van deze verplichting voor llebijstandsmoeders.

Van Wel en Knijn ondervroegen ruim duizend bijstandsmoeders enzo'n 450 alleenstaande ouders met werk waarmee ze meer dan eenbijstandsuitkering verdienen. Nog geen tien procent van hen is heteens met de huidige regeling. Alle anderen - ongeachtopleidingsniveau of inkomen uit arbeid - zien de volledigearbeidsplicht voor ouders met een jongste kind van vijf jaar ofouder niet zitten. Sociale diensten tonen ook veel begrip voor depositie van de bijstandsmoeder en verlenen - elke gemeente heefthier haar eigen regelingen voor - vaak vrijstellingen. Bovendienzijn de arbeidsperspectieven van bijstandsmoeders ongunstig en ookhun gezondheid laat vaak te wensen over. Bijna tweederde van debijstandsmoeders heeft hooguit mavo gehad en komen pas boven hetbijstandsniveau uit als ze fulltime gaan werken. Nu werkt n op dedrie bijstandsmoeders parttime, maar verdienen daarmee te weinig omuit de bijstand te komen.

Van de groep alleenstaande ouders die niet afhankelijk is vaneen uitkering heeft bijna zestig procent een opleiding op tenminstehbo-niveau. Deze ouders werkten meestal al toen ze nog samenwoondenof getrouwd waren en kunnen hun werktijden beter afstemmen op dezorg voor de kinderen. Zij kunnen ook gemakkelijker hun ex-partner,familie of vrienden inschakelen om een deel van de zorg voor dekinderen op zich te nemen.

Een ander groot verschil tussen de twee groepen is dat de lageropgeleiden een veel grotere zorgethos hebben. Zij willen de zorgliever niet uitbesteden aan kinderdagverblijven of buitenschoolseopvang. Hoger opgeleiden hebben hier minder problemen mee.

GK