Cao-overleg mondt uit in conflict

Inzet van het conflict is de ambtenarenstatus van het personeel.De universiteiten, verenigd in de VSNU, willen alleen oversalarisverhogingen onderhandelen als de ambtenarenstatus wordtgeschrapt. De bonden vinden dat onacceptabel. "De VSNU legt ons eendictaat op. Dat kan natuurlijk niet", zegt Peter Wiechmann namensde bonden.

De vakbonden willen de ambtenarenstatus niet opgeven. "Onzeachterban voelt daar niets voor. De leden hebben daar geenvertrouwen in. Ze vinden de nadelen niet opwegen tegen devoordelen", legt Wiechmann uit.

De universiteiten betichten de bonden van woordbreuk. Tijdens decao-onderhandelingen zouden beide partijen volgens de VSNU nagaanhoe universiteiten kunnen overstappen op het privaatrecht. Daarinzijn werknemers niet langer ambtenaar. De bonden zijn twee jaargeleden akkoord gegaan met een studie naar de overgang. De VSNUvindt dat de bonden opnieuw de onderhandelingen blokkeren, zonderinhoudelijke argumenten aan te voeren. "De bonden hebben ingestemdmet deze aanpak. Maar nu durven ze kennelijk niet meer", zegtVSNU-onderhandelaar Theo Peperkamp.

De VSNU ziet alleen voordelen in het privaatrecht. De overgangnaar het privaatrecht is voor de werkgevers het logische sluitstukvan decentralisatie van arbeidsvoorwaarden bij de universiteiten.Universitaire werkgevers zijn volgens de VSNU geen wetgevers endaarom past de ambtenarenstatus niet meer bij werknemers. Dat biedthen de mogelijkheid om tot moderne arbeidsverhoudingen te komen, opbasis van tweezijdige arbeidsverhoudingen. Ze krijgen daardoor deruimte om individuele arbeidsvoorwaarden aan te bieden die buitenhet standaardpakket vallen. "Dat is beslist nodig", aldusPeperkamp, "willen we toponderzoekers werven met loon enfaciliteiten die concurrerend zijn met het bedrijfsleven en hetbuitenland."

In het publieke arbeidsrecht is een cao à la carte nietmogelijk, meent de VSNU. "Iedereen die denkt dat zijn collega wordtbevoordeeld kan bezwaar aantekenen", legt Peperkamp uit. De bondenbestrijden dat de ambtenarenstatus de komst een 'cafetaria-cao'blokkeert. Wiechmann: "Alles wat de VSNU wil, kun je nu ookregelen."

De VSNU heeft de onderhandelingen voorlopig opgeschort enoverweegt de geschillencommissie in te schakelen. Het gaat de VSNUin dit geschilniet om het afschaffen van de ambtenarenstatus, maarze wil dat de bonden bereid zijn de resultaten van het onderzoek tebespreken. Eind juni wordt het plan aan het algemeen bestuur van deVSNU voorgelegd. Wanneer het bestuur (collegevoorzitters) akkoordgaan, moeten de partijen gezamenlijk het geschil formuleren. Decommissie heeft vervolgens zes weken nodig om een bindendeuitspraak te doen. Op z'n vroegst kan er in het najaar sprake zijnvan een nieuwe cao. De bonden dreigen overigens ook met degeschillencommissie. Wiechmann: "En we gaan ons beraden op acties.Dan mag je gerust aan stakingen denken, ja."

HOP, Matthé ten Wolde / JannyRuardy