Kinderen uitstellen loont

Mertens onderzocht allereerst hoeveel vrouwen hun loopbaanonderbreken vanwege het krijgen van kinderen. Tweedeerde van de in1992 ondervraagde moeders die toen tussen de twintig en de zeventigjaar oud waren hebben ooit hun loopbaan onderbroken om die reden.Ouderen zijn wat vaker gestopt en hoger opgeleiden zijn wat vakerblijven werken.

Onderbreking bleek een aanzienlijke inkomensderving met zich meete brengen. Elk jaar niet werken leidt er gemiddeld genomen toe dathet uurloon anderhalf procent lager is dan van vrouwen die nietstopten. Dat is voornamelijk te wijten aan een gemis aanwerkervaring.

Mertens keek daarnaast naar het tijdstip van onderbreking envond dat uitstel over de hele linie loont, ongeachtopleidingsniveau. Hoe later de onderbreking, hoe minderinkomensderving.

Een andere belangrijke conclusie, aldus Mertens, is het verschiltussen vrouwen die één kind en vrouwen die meer kinderenkrijgen. De laatste groep stopt vaker meteen na het eerste kind metwerken dan vrouwen die maar een kind krijgen. "Kennelijk", zegtMertens, "wordt al bij het eerste kind een keuze gemaakt voor eenberoepsloopbaan of voor een gezin. Maar het is ook mogelijk dat hetandersom is. Dat vrouwen wanneer ze eenmaal thuis zijn er eerdertoe overgaan om een tweede kind te nemen."

Mertens berekende met behulp van een simulatiemodel depotentiële inkomstenderving in de gehele loopbaan (toteenenzestig jaar). Een vrouw met een mavo-diploma ziet haarpotentiële levensduurinkomen van ongeveer 717 duizend guldenals ze geen kinderen krijgt, met ongeveer 47 procent gereduceerdals ze haar twee kinderen krijgt op 25- en 28-jarige leeftijd.Wanneer ze het kinderen krijgen 10 jaar uitstelt tot ze 35 en 38is, verliest ze 32 procent aan potentieel levensduurinkomen.

Voor vrouwen met een hbo-diploma bedraagt het verlies 73 procentvan 1957 gulden als ze vroeg, en 51 procent als ze laat kinderenkrijgen. Het verlies van levensduurinkomen door de komst vankinderen (de alternatieve kosten van kinderen) is dus groternaarmate de opleiding hoger is.

Mertens heeft ook gekeken naar het ideale leeftijdsverschiltussen de kinderen. Jongere vrouwen doen er goed aan de kinderensnel na elkaar te krijgen. Vrouwen boven de 33 kunnen beter zo langmogelijk wachten met het krijgen van een tweede kind. "Maar dat istheoretisch", zegt Mertens."Biologisch gezien is dat natuurlijkniet goed mogelijk."

En op dat vlak zit hem de kneep. Het uitstellen van kinderenkrijgen is in economisch opzicht een rationele beslissing. Maar hetstaat op gespannen voet met de biologische wenselijkheid om juistniet te wachten. Nog niet zo lang geleden sloegen gynaecologenalarm met de kreet 'een slimme meid krijgt haar kinderen op tijd'.Uitstel leidt tot gezondheidsrisico's en hoge kosten in degezondheidszorg. Oudere vrouwen moeten vaker hun toevlucht nementot kunstmatige bevruchtingen en er zijn meer complicaties rond dezwangerschap.

"Ja, dat is een dilemma", zegt Mertens. "Mijn hoop is dat deoverheid zich realiseert wat het kost als vrouwen het kinderenkrijgen uitstellen. Misschien dat ze dan bereid is te investeren inkinderopvang en het versoepelen van verlofregelingen."

Zelf heeft ze haar loopbaan ook onderbroken voor het krijgen vankinderen. "Maar ik heb dat opgevangen door te gaan studeren",vertelt Mertens. Toen haar jongste tien was, in 1981, begon ze pasaan de studie sociologie. "Maar met de huidigestudiefinancieringsregels en hoge collegegelden is die mogelijkheidvoor veel vrouwen afgesneden."

AvD