Met Nederlandse stufi in eigen land studeren

Studenten uit landen als Polen, Spanje en Griekenland waarvan de ouders of zijzelf in Nederland werken, kunnen vrij gemakkelijk Nederlandse studiefinanciering krijgen om in eigen land een opleiding te volgen. Dat is een gevolg van een uitspraak van het Europese Hof.

Studenten die hun gehele opleiding in het buitenland volgen, krijgen nu alleen studiefinanciering als zij (of hun ouders) vóór het begin van hun studie minstens drie van de zes jaar in Nederland woonden. Die regel is bedacht om een Europese stormloop op de Nederlandse studiefinanciering te voorkomen: het geld is alleen bedoeld voor mensen die een band met Nederland hebben. Maar volgens het Europese Hof is dit in strijd met het vrije verkeer van werknemers binnen de EU.

Het gevolg van deze uitspraak is dat elke Pool of Griek die hier deze zomer in de kassen werkt, studiefinanciering kan aanvragen voor zijn kinderen in Krakau of Athene. Tenzij deze kinderen al studiefinanciering ontvangen in hun eigen land, want je kunt niet uit twee landen stufi ontvangen. Deze kinderen kunnen de Nederlandse studiefinanciering overigens ook gebruiken voor een opleiding in pakweg Stockholm, Londen of willekeurig welke Europese stad dan ook.

Maar die uitspraak gaat niet op voor Nederlandse kinderen die al geruime tijd in het buitenland wonen en daar ook willen gaan studeren. Het Europese Hof keek alleen naar ‘migrerende werknemers’. Voor Nederlanders in het buitenland blijft de regel bestaan dat ze alleen meeneembare studiefinanciering krijgen als zij of hun ouders drie van de zes jaar voorafgaand aan hun studie in Nederland woonden en werkten.

Door de uitspraak van het Hof kan er een run op de basisbeurs ontstaan. Toch wil staatssecretaris Zijlstra de meeneembare studiefinanciering niet afschaffen. Wel gaat hij het budget beperken tot 45 miljoen euro, om financiële risico’s te voorkomen. Hij wil nog voor het zomerreces een wetswijziging doorvoeren om te verhinderen dat de regeling onbetaalbaar wordt. Met dat budget kunnen zo’n negenduizend studenten gebruik maken van de regeling: het aantal dat dit nu al doet.

Het ministerie zoekt uit of er een ‘terugkeereis’ kan komen voor meeneembare studiefinanciering. Studenten zouden hun basisbeurs dan alleen mogen houden als zij na hun afstuderen een tijd in Nederland gaan wonen of werken. Dat is op zijn vroegst aan het eind van dit jaar duidelijk.