Een jaar corona aan de UU

Januari 2020
Wanneer het aantal nieuwsberichten groeit dat er in de Chinese provincie Wuhan een nieuw, heel besmettelijk virus rondwaart, gaan bij de UU de alarmbellen af. De universiteit raadt studenten af naar China te reizen en van 25 Chinese studenten die op het punt staan naar Utrecht te komen, wordt bekeken of ze direct uit Wuhan komen of er onlangs zijn geweest.

Februari 2020
Nederland is nog corona-vrij, maar het virus komt dichterbij. In België en Duitsland zijn de  eerste gevallen  al bevestigd. Nederlandse universiteiten maken zich klaar voor een uitbraak. Studenten uit de zwaarst getroffen regio van Italië mogen nog wel naar de UU komen, maar de universiteit vraagt studenten en medewerkers die hier zijn geweest contact op te nemen met hun huisarts.

Maart 2020
Het virus is nu ook in Nederland aangetroffen en de UU vraagt studenten en medewerkers om geen handen meer te schudden. Ook is er een speciaal mailadres waar iedereen uit de UU-gemeenschap vragen naar kan sturen. UU-studenten in Italië wordt gevraagd om terug te komen en medewerkers uit Noord-Brabant, waar de eerste Nederlandse gevallen zijn, moeten thuiswerken. Net als iedereen die verkouden is.

Op 13 maart beslist de regering dat universiteiten alle onderwijsactiviteiten online aan moeten biede De UU cancelt alle colleges, evenementen als Meet the Professor, de Dies en de Universiteitsdag. Iedereen werkt vanuit huis. Een week later besluit de universiteit ook alle gebouwen af te sluiten.

Ondertussen zitten veertien studenten en twee docenten vast in Guatemala. Ze kunnen het land niet uit omdat de regering het luchtruim heeft gesloten. Aan het eind van de maand lukt het ze om terug naar Utrecht te komen.

Wanneer studenten hun bijbaantjes verliezen en studievertraging vrezen, komt de overheid ze enigszins tegemoet. Ze kunnen meer lenen, hun OV wordt met drie maanden verlengd en  het bindend studieadvies (bsa) voor eerstejaars wordt uitgesteld.

Wat doen de internationale studenten ondertussen? Nou, die maken dat ze bij een vliegveld komen om de laatste vlucht naar huis te nemen. Niet wetende hoe lang de maatregelen allemaal gaat duren.

Internationals die in Nederland blijven, kunnen maar lastig het nieuws bijhouden. Ze spreken immers geen Nederlands. Een groepje UCU-studenten begint daarom met het vertalen van nieuwsberichten over het virus en van de maatregelen van de overheid. Op die manier blijven ook de internationals goed geïnformeerd.

April 2020
Moeten er in deze gekke tijd wel verkiezingen komen voor de Universiteitsraad? Na veel wikken en wegen wordt besloten dat de verkiezingen gewoon doorgaan. Het nieuwe Strategische Plan wordt wel vooruitgeschoven.

Ondertussen maakt het ministerie van Volksgezondheid 20 miljoen euro vrij voor onderzoek naar het nieuwe virus. Ook het ministerie van Onderwijs komt met 15 miljoen euro voor onderzoeken rond corona.

De overheid besluit om stapsgewijs dingen te heropenen. De UU gaat dus aan de slag met het maken van plannen voor de heropening van het hoger onderwijs die passen bij de coronamaatregelen. Hoe kunnen ze zorgen dat de colleges en onderzoeken door kunnen gaan als iedereen anderhalve meter afstand moet houden?

Mondkapjes zijn het onderwerp van een verhit debat. Werken ze wel of niet? De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt aan dat alleen verzorgend personeel ze draagt. Een advies dat de Nederlandse overheid overneemt. Universitair hoofddocent Andrei Petoukhov gaat tegen de stroom in en pleit juist voor mondkapjes. Hij is ook één van de eerste UU’ers die ze zelf maakt.

In de tentamentijd beginnen studenten hun onvrede te uiten over proctoring, het online surveilleren Het gaat ze in het bijzonder om het privacy aspect.

Mei 2020
Het lijkt erop dat de coronamaatregelen lijken te werken; het aantal besmettingen stijgt niet meer. Het kabinet kondigt een plan aan voor een geleidelijke heropening. Bij de UU gaan de bibliotheken en de laboratoria onder strenge voorwaarden weer open. Vanaf 13 juni mogen kleine groepjes studenten weer naar de campus.

Studenten die lang hebben uitgekeken naar een semester in het buitenland moeten hier toch vanaf zien aangezien de universiteit alle uitwisselingsprogramma’s opschort voor het komende halfjaar. Hetzelfde geldt voor studenten die graag in Nederland willen blijven om te werken na hun afstuderen: de overheid schaft het visum voor een oriëntatiejaar af.

“We zullen moeten leren leven met het virus voor er een tweede golf komt”, waarschuwt UU epidemioloog Patricia Bruijning. Ze is inmiddels een bekend gezicht geworden omdat ze vaak op tv verschijnt als het over de pandemie gaat.

Juni 2020
De zomer komt eraan en cafés en restaurants gaan mogelijk weer open, op voorwaarde van een aantal richtlijnen. Die gelden ook voor de studentenverenigingen, die officieel ook onder de horeca vallen. “Een biertje smaakt hier gewoon beter”, zegt een student.

Het goede nieuws blijft maar komen: het aantal aanmeldingen voor het nieuwe collegejaar groeit ondanks de pandemie. Hetzelfde geldt voor internationale aanmeldingen. Waarschijnlijk met dank aan de Brexit omdat een verblijf in het Verenigd Koninkrijk nu veel duurder is geworden. heel veel Europese studenten die het Verenigd Koninkrijk te duur vinden. Brexit, bedankt!

Nog een verrassing: studenten doen het gemiddeld niet slechter hoewel ze thuis moeten studeren.

Juli 2020
Het leven lijkt soms wel weer normaal. Eigenlijk iets te normaal, want studenten vinden het lastig om zich aan de coronaregels te houden. “Mijn mentale gezondheid is belangrijker”, zegt een student tegen DUB. Op de univeristeit krijgen de coronacoördinatoren het soms aan de stok met studenten die hen uitschelden.De UU besluit daarom iedereen een herinneringsmail te sturen.

“Met risicogedrag houd je het virus aan de gang", waarschuwt Hans Heesterbeek, hoogleraar Theoretische Epidemiologie. “We moeten niet doen alsof de tweede golf er niet komt.”

Augustus 2020
De gevolgen van de pandemie worden duidelijk voor bijvoorbeeld de PhD’s en postdoc’s die vertragingen in hun onderzoek ondervinden. De UU zet daarom een speciaal Covidfonds op om ze te helpen.

En voor iedereen die net is afgestudeerd ziet het er ook niet rooskleurig uit. De werkloosheid in deze groep stijgt snel.

September 2020
Het is het begin van een nieuw academisch jaar waarin slechts een derde van alle colleges op locatie wordt gegeven. Vooral bedoeld voor de eerstejaars. Voor de rest is al het onderwijs nog online.

De versoepelingen zorgen ervoor dat het aantal infecties heel snel oploopt in universiteitssteden. Na een grondige analyse van de OV-situatie rond de campus, komt DUB tot de conclusie dat “het een grote uitdaging is om niet besmet te raken als je met de bus of tram bij de universiteit moet komen”.

Toch lobbyen sommige studenten en vertegenwoordigers van het hoger onderwijs voor meer lessen op locatie. Studenten stellen universiteiten voor gebruik te maken van theaters en voetbalstadions om meer studenten in staat te stellen lessen bij te wonen, maar de UU zegt nee.

Met weinig fysieke colleges was het slechts een kwestie van tijd voor er een petitie verscheen met de eis dat er korting komt op het collegegeld. “Het is de duurste streamingdienst van Nederland”, aldus de initiatiefnemer.

Met een stijgend aantal besmettingen moeten ook de feestgangers het ontgelden. De UU maakt voorlopig weer een einde aan alle borrels en teamuitjes. Ondertussen bepaalt de overheid dat de horeca na 21.00 uur geen gasten meer binnen mag laten en de deuren om 22.00 uur moet sluiten. De studenten gaan noodgedwongen over op huisfeestjes. Zo veel dat ook de soa-testen gretig aftrek vinden. Pandemie of niet.

Oktober 2020
We zitten officieel in de tweede golf. De regering kondigt een gedeeltelijke lockdown aan: zo moet de horeca weer sluiten, supermarkten moeten om 22.00 uur dicht en de verkoop van alcohol moet om 20.00 uur stoppen.

Er verandert ook iets op het gebied van mondkapjes. Eerst vraagt de UU mensen mondkapjes te dragen op plekken waar geen anderhalve meter afstand kan worden gehouden daarna in alle openbare ruimten zoals gangen.

Colleges gaan, ondanks de maatregelen, door. Maar grootschalige tentamens worden op een andere manier ingevuld. Sportcentrum Olympos ziet het aantal atleten met 20 procent dalen.

November 2020
Internationaal onderzoek toont aan dat de pandemie een zware wissel trekt op de mentale gezondheid van studenten. Meer dan de helft geeft aan zich eenzaam te voelen en het lastig te vinden om zich te concentreren. “Ik voel me helemaal geen student”, vertelt eerstejaars David.

Hoe zit het met daten, vraag je je misschien af? De mensen die het verstandig doen gaan voor een quarrel.

Met amper fysieke colleges en het grootste deel van het personeel dat thuiswerkt, besluit de UU de reiskosten per januari af te schaffen voor iedereen die niet regelmatig naar het Utrecht Science Park komt. In plaats daarvan krijgt iedereen 300 euro om de thuiswerkplek te verbeteren. Het lijkt erop dat thuiswerken steeds gewoner wordt aan de universiteit en in eigenlijk alle sectoren waardat kan.

December 2020
Het dragen van een masker in openbare gebouwen wordt verplicht. De UU beperkt het aantal gasten bij promotieplechtigheden tot drie na een te groot aantal gasten en veelvuldige overtredingen van de regels. Ondertussen houden winkels op het Utrecht Science Park met moeite het hoofd boven water.

“Het is moeilijk de politieagent van eigen gedrag te zijn”, stelt John de Wit, hoogleraar Interdisciplinaire Sociale Wetenschap op het gebied van volksgezondheid. Dat kan verklaren waarom de Utrechtse politie steeds vaker studentenfeesten verstoort. Al zeggen sommige studenten dat het vaak “zonder reden” gebeurt.

“We zijn er wel klaar mee”, geven studenten toe aan koningin Máxima die een verrassingsbezoek aan de UU bracht. Maar ze zullen zichzelf schrap moeten zetten voor nog een lockdown. De overheid kondigt vanaf 15 december een harde lockdown aan. Alle niet-essentiële zaken moeten dicht. Dit betekent ook dat colleges alleen nog maar online gegeven mogen worden.

“Het is een zware klap voor veel mensen”, geeft rector Henk Kummeling toe.

Januari 2021
Het Nederlandse vaccinatieprogramma komt op gang. Maar studenten staan achteraan in de rij, want de meesten zijn jong en gezond.

Een aantal hoger onderwijsinstellingen beginnen een pilot met sneltesten om te kijken of dit de manier is om meer onderwijs op locatie te kunnen geven.

Tot die tijd moeten we vanuit huis het onderwijs volgen. Het is dan ook geen verrassing dat corona het onderwerp is waar de meeste aspirant-campuscolumnisten over schrijven voor de competitie.

Aan het eind van de maand is er een avondklok. Na 21.00 mag je, de straat niet meer op. Er zijn uitzonderingen zoals studenten, docenten en ander personeel die aanwezig moeten zijn bij een tentamen in de avond.

Mensen die het oneens zijn met avondklok veroorzaken rellen door het hele land. Hierdoor zijn universiteiten genoodzaakt tentamens die ‘s avonds plaatsvinden toch te verplaatsen.

Februari 2021
De Nederlandse universiteiten bevestigen de voorlopige cijfers en maken bekend dat het aantal inschrijvingen is gegroeid. Dat geldt ook voor de UU.

Een enquête onder UU-studenten laat zien dat eerstejaars minder last hebben van de restricties door het coronavirus dan ouderejaars. In eerste instantie lag de focus bij onderwijs op locatie vooral bij de eerstejaars, maar het is duidelijk dat ouderejaars hier ook naar snakken.

Over enquêtes gesproken: Bij het Nuffic geven internationale studenten aan zich heel erg eenzaam en afgesloten te voelen. Meer dan Nederlandse studenten.

Om de studenten tegemoet te komen, komt het ministerie van Onderwijs met een steunpakket voor onderwijs en onderzoek. Ze maken 8,5 miljard euro vrij voor onderzoek en het collegegeld wordt gehalveerd. Er zit ook een maatregel bij voor studenten van buiten de Europese Unie. Zij krijgen 1000 euro korting op hun collegegeld.

Maart 2021
Daar zijn we weer, de cirkel is rond. Het is maart en de universiteit is dicht. Studenten in het hoger onderwijs voelen zich vergeten. Ze zien zichzelf niet terug in de heropeningsplannen van de regering, dus organiseren ze protesten waarmee ze strijden voor meer fysiek onderwijs, maar het kabinet houdt vol dat het hoger onderwijs in lockdown moet blijven. Even lijkt het erop dat colleges op de campus in april weer mogelijk zijn tot de besmettingscijfers weer hard de verkeerde kant opgaan.

Maar we moeten niet wanhopen, want er zijn twee grote verschillen tussen maart 2021 en maart 2020. Ten eerste hebben we allemaal veel meer ervaring met thuis werken en studeren, en met het aanpassen aan plotselinge veranderingen. De roosteraars van de UU zijn daar een goed voorbeeld van. Het tweede verschil is dat we al licht aan het eind van de tunnel zien. De minister van Volksgezondheid gelooft echt dat met sneltesten binnenkort meer onderwijs op locatie mogelijk is, en dat in september voldoende mensen gevaccineerd moeten zijn. Op basis van die inschatting gaat de UU er nu al van uit dat de zaken tegen het volgende academisch jaar weer normaal zullen verlopen. Tot die tijd zal zij proberen zoveel mogelijk ontmoetingen mogelijk te maken en ervoor te zorgen dat studenten één keer per week op de campus terecht kunnen.