'Search and Destroy'-beleid effectief tegen ziekenhuisbacterie

'Search and Destroy'-beleid effectief tegenziekenhuisbacterie

Op de voorkant van zijn zwarte proefschrift prijkt in rodeletters het woord MRSA, exact opgemaakt zoals het Mars-logo. Eenaandachtstrekker zonder verdere bijbedoelingen, legt chirurg inopleiding in het Diakonessenhuis Menno Vriens uit. "Het gaat puurom de herkenbaarheid".

Vriens' proefschrift handelt over de bestrijding van deziekenhuisbacterie MRSA, de meticillineresistente 'Staphylococcusaureus'. Ten eerste stelt Vriens dat de bestrijding daarvaneconomisch gezien vruchten afwerpt. De afgelopen tien jaarbesteedde het UMC 280.000 euro per jaar aan het 'Search andDestroy'-beleid. Dat betekent dat besmette patienten wordenverpleegd met strenge isolatie-maatregelen. Zonder dat beleid zouhet aantal resistente staphylococcen enorm toenemen. Dat zou weerleiden tot meer en duurder antibiotica-gebruik, waardoor anderebacterien weer resistent worden. Netto bespaart het UMC 520.000euro per jaar, concludeerde Vriens.

Verder vroeg Vriens zich af of een patient die besmet is met deziekenhuis-bacterie altijd besmet blijft - iets dat veel mensenverwachtten. Gelukkig bleek de infectie wel degelijk over te kunnengaan. Vriens was niet verrast: "Ik had wel het idee dat het vanvoorbijgaande aard zou kunnen zijn. Patienten met wonden blijvenechter langer besmet."

Lastig bij het vaststellen van een MRSA-besmetting is dat somsde bacterien niet aangetoond kunnen worden, terwijl ze later in depatient wel weer opduiken. Vriens: "Het is opmerkelijk om te ziendat als na twee of drie maanden dan wl weer een besmettingaangetoond wordt, het vaak dezelfde bacterie-stam is." Dat wijst ersterk op dat de bacterie als het ware tijdelijk onderduikt in depatient.

Dat de staphylococ nog niet bepaald een open boek is voormedici, blijkt ook uit de bevinding van Vriens dat de bacterieantibiotica-resistentie kan overnemen van andere bacterien. In eenbaby had een 'gewone' staphylococ een stuk DNA metresistentie-genen overgenomen van een onschuldige staphylococ.Antibiotica-restentie hoeft dus niet van buiten te komen, maar kanook ontstaan in het lichaam (samen met Camiel Wielders publiceerdehij dat resultaat eerder in het medisch tijdschrift 'TheLancet').

Bovendien had de bacterie geen last van het extra DNA. Vriens:"Als twee mensen door de duinen lopen en n draagt er een vest metzandzakken, dan verwacht je dat hij minder hard de duin oploopt.Net zo kan extra DNA voor bacterien een last zijn. Maar destaphylococ met het extra stuk DNA vermenigvuldigde zich net zosnel als anders. Dat betekent dat we extra op onze qui vive moetenzijn, ook voor de onschuldige staphylococcen."

Rinze Benedictus