Hiep hiep hoera april: deze UU'ers hebben wat te vieren

1 april
Het departement Informatica is een nieuwe hoogleraar rijker: Albert Ali Salah. Salah is benoemd tot hoogleraar Social and Affective Computing. Hij doet onderzoek naar computers die menselijke emoties kunnen interpreteren en nadoen om menselijk gedrag te begrijpen. Salah studeerde af en promoveerde aan de Turkse Boğaziçi-universiteit in Istanboel en werkte bij het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) en de Universiteit van Amsterdam.

3 april
De directeur van het 3Rs-Centre Utrecht Life Sciences aan de UU, Jan van der Valk (Diergeneeskunde), wint de Björn Ekwall Memorial Foundation Award. Dit centrum zoekt en promoot alternatieve manieren voor onderzoek met proefdieren. Deze Zweedse prijs wordt elk jaar uitgereikt aan een wetenschapper die een belangrijke bijdrage levert aan de toxicologie in cellen. Van der Valk is de eerste Nederlander die deze award wint sinds de eerste uitreiking in 2002. Hij ontvangt deze prijs omdat hij andere wetenschappers bewust maakt over de onbetrouwbaarheid van foetaal kalfsserum (FCS) in onderzoeken. Dit serum bestaat uit cellen van ongeboren kalveren waarvan de moederkoe is gestorven. Hierdoor zijn experimenten met FCS slecht herhaalbaar volgens het 3Rs-Centre.

8 april
De jaarlijkse pitchcompetitie Breaking Science is gewonnen door masterstudent Artificial Intelligence Michael Musandu. Hij was de jongste deelnemer dit jaar. Michael mag naar een conferentie of summer school naar keuze en krijgt hier 1500 euro voor. Samen met elf andere studenten kreeg hij drie minuten te tijd om zijn onderzoek uit te leggen aan een niet-wetenschappelijk publiek. De tweekoppige jury koos Michael vanwege zijn persoonlijke passie en de gedrevenheid in zijn presentatie.

Alumnus Yannick van den Brink krijgt een Rubicon-beurs. Hiermee gaat hij anderhalfjaar lang onderzoek doen aan de Universiteit van Cambridge (Verenigd Koninkrijk) naar gelijkheid in het jeugdstrafrecht en hoe dit in Nederland kan worden verbeterd. Van den Brink haalde in 2009 de bachelor Rechtsgeleerdheid, in 2011 rondde hij de master Strafrecht af en een jaar later behaalde hij de master Criminologie. Met de Rubiconbeurs wil de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) talentvolle en onlangs gepromoveerde wetenschappers steunen.

Drie UU'ers van het Copernicus Instituut (Geowetenschappen) krijgen een beurs van de Europese Commissie om onderzoek te doen naar klimaatverandering. Machteld van den Broek leidt het project Dirt-X, over de invloed van klimaatverandering op stuwdammen. Maryse Chappin is hoofd van het project Mecca, dat nieuwe manieren zoekt om mensen te motiveren om klimaatvriendelijker te leven. Detlef van Vuuren is projectleider van Shape. In dit project worden manieren onderzocht om klimaatdoelstellingen te halen, zoals het akkoord van Parijs. In totaal hebben 39 Europese projecten deze beurs gehad, waarvan zes Nederlandse. De onderzoeken starten na de zomer.

10 april
Drie UU-studenten hebben een Jan Brouwer Scriptieprijs 2019 gewonnen. De scriptie van masterstudent Rechtsgeleerdheid Hans Biezenaar gaat over bezittersaansprakelijkheid in de deeleconomie. Het is door de jury gekozen omdat het onderwerp actueel, maar toch origineel is. Geschiedenisstudent Amir Taha wint met zijn scriptie over de achtergronden en het verloop van een opstand in een Irakees dorp, dat zich na de Eerste Golfoorlog afspeelt. De jury noemt dit onderzoek een belangrijke wetenschappelijke bijdrage aan de nog weinig beschreven geschiedenis van geschiedenis van opstand, oorlog en onderdrukking in Irak. De scriptie Hardnekkig erfgoed van Taal- en Literatuurwetenschappenstudente Tara Neplenbroek beschrijft de staking van Curaçaoënaren vanwege racisme bij Shell in 1969 en de invloed hiervan op postkoloniale literatuur. De jury bewondert de manier waarop zij haar scriptie schreef. Deze drie studenten krijgen elk 2000 euro.

13 april
Leonard Rutger (Geesteswetenschappen) ontvangt de NKV-Homerusprijs 2019 voor zijn boek De klassieke wereld in 52 ontdekkingen. Rutgers boek bestaat uit 52 columns, waarin hij vertelt hoe klassieke denkers en doeners voor ontwikkeling zorgden. Het Nederlands Klassiek Verbond (NKV) reikt deze prijs uit aan de beste verbinder in de literatuurwereld van de klassieke oudheid en het heden. De prijs is vernoemd naar de Oud-Griekse dichter en zanger Homerus.

15 april
Ewout van der Knaap (Geesteswetenschappen) krijgt een Oostenrijks erekruis voor zijn werk voor de Duitse taal en de Oostenrijkse literatuur in Nederland. Dit is een hoge onderscheiding voor wetenschap en kunst. De Österreichisches Ehrenkreuz für Wissenschaft und Kunst, krijgt hij van de Oostenrijkse ambassadrice Heidemaria Gürer in Den Haag. Van der Knaap doceert Duitse letterkunde aan de UU, geeft lezingen, begeleidt promovendi in zijn vakgebied en onderzoekt en publiceert over Duitstalige poëzie, de holocaust en literatuurdidactiek.

17 april
Het artikel Leerlingen ontwikkelen VR-app over de cel is het beste NVOX-artikel van 2018. Miranda Overbeek (Freudenthal Instituut, Bètawetenschappen) en masterstudent Science Education and Communication Mardie Vermunt schreven het. Vermunt maakte samen met middelbare scholieren uit Bilthoven een educatieve virtual reality-app waarin scholieren door een cel kunnen lopen en een lesplan voor het maken van een VR-app. NVOX is een tijdschrift voor onderwijs in de natuurwetenschappen en wordt uitgegeven door de Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON).

21 april
De UU-studenten Melle le Fevre en coach Wessel ten Dam van roeivereniging Triton halen goud binnen tijdens een internationale roeiwedstrijd voor studenten, bij de Universiteit van Zhangzhou in China. Dit deden zij samen met student Stuart McDonald van de Universiteit van Chicago.

Ook op eigen bodem doet Triton het goed. Kaj Hendriks en Jacob van de Kerkhof winnen goud tijdens de Hollandia roeiwedstrijden op de Bosbaan in Amstelveen. Zij zijn Nederlands Kampioenen in de categorie Heren Elite Twee-zonder, een kleine boot waarin beide roeiers één riem gebruiken. De Koninklijke Zeil- en Roeivereniging Hollandia houdt sinds 1882 jaarlijks een landelijke roeiwedstrijd, tegenwoordig in de Bosbaan.

23 april
Alumnus Joyce Browne en docent Lennart de Groot (Geowetenschappen) zijn genomineerd voor New Scientist Wetenschapstalent 2019. Browne behaalde in 2016 haar PhD in klinische epidemiologie en is onderzoeker bij het UMC. De Groot bestudeert het aardmagneetveld. Een vakjury en een stemronde bepalen wie de winnaar wordt. Tot 6 mei kon een stem worden uitgebracht op één van de 25 kandidaten, de vijf genomineerden met de meeste stemmen mogen hun onderzoek pitchen tijdens New Scientist Live op 31 mei. Op deze avond wordt ook de winnaar gehuldigd.

26 april
Tijdens de Lintjesregen van 2019 is Truus van Bueren (Geesteswetenschappen) benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Van Bueren kreeg haar onderscheiding van burgemeester Jan van Zanen. De kunsthistorica houdt zich bezig met dodengedachtenis in de Middeleeuwen en het begin van de Nieuwe Tijd. Zij is initiatiefnemer van de datebase Medieval Memoria Online (MeMO), waarin informatie over nagedachtenis in de Middeleeuwen in Nederland staat. Van Bueren organiseerde tentoonstellingen hierover, zoals in Museum Catharijneconvent aan de Lange Nieuwstraat. Ook zorgde zij ervoor dat nagedachtenis in de Middeleeuwen internationale aandracht kreeg.

Hans Clevers (Geneeskunde) is Buitenlands Lid van de Royal Society geworden. De Royal Society is een Britse gemeenschap van prestigieuze wetenschappers en de oudste wetenschappelijke academie die nog bestaat. Clevers is hoogleraar Moleculaire Genetica bij de UU en het UMC, groepsleider bij het Hubrecht Instituut en wetenschappelijk directeur van het Princes Máxima Centrum. In 2001 ontving hij de Spinozapremie, de hoogste wetenschappelijke onderscheiding in Nederland. Elk jaar mogen tien buitenlandse wetenschappers en 54 Fellows zich bij de Royal Society aansluiten.